تسلا سود ۷.۹ میلیارد دلاری از درآمد ۲۵.۲ میلیارددلاری را برای سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ گزارش کرده است. با وجود این ارقام، درآمد غول خودروسازی نسبت به زمان مشابه در سال گذشته (۲۴.۳ میلیارد دلار) نزدیک به ۴ درصد افزایش یافته است.
براساس گزارش مالی تسلا برای سهماهه چهارم سال ۲۰۲۳، حاشیه سود این شرکت نیز اندک بهبودی داشته؛ اما همچنان نسبت بهسال گذشته کاهش یافته است. غول خودروسازی حاشیه سود ۸.۲ درصدی را گزارش کرده است که نسبت به ۷.۶ درصد در سهماهه قبل کمی افزایش یافته؛ اما نسبت به ۱۶ درصد سال گذشته کاهش یافته است. تسلا در زمینه حاشیه سود تاکنون آمار باورنکردنی را گزارش کرده است و این میزان حتی گاهی اوقات به ۲۰ درصد نیز میرسد؛ اما کاهش قیمت برخی محصولات سبب شده است حاشیهسود آن نیز کاهش یابد.
رقابت با بیوایدی
در همین حال، تسلا با چالش دیگری نیز مواجه شده و درحال از دست دادن جایگاهش بهعنوان برترین تولیدکننده خودروهای برقی در جهان و تسلیم آن بهشرکت چینی BYD است.
این شرکت چینی اعلام کرده است سال گذشته میلادی ۳.۰۲ میلیون دستگاه خودرو برقی تولید کرده؛ درحالی که این میزان برای تسلا ۱.۸۱ میلیون دستگاه خودرو اعلام شده است. البته ارقام BYD شامل ۱.۶ میلیون دستگاه خودرو برقی با باتری و ۱.۴ میلیون دستگاه خودرو هیبرید میشود؛ بنابراین تسلا همچنان میتواند ادعا کند که برترین تولیدکننده خودروهای برقی خالص است.
ساعاتی پیش از انتشار گزارش مالی تسلا، «رویترز» در گزارشی گفته بود که این شرکت متعلق به «ایلان ماسک» قصد دارد تولید یک خودرو کراساوور یا نیمهشاسی جمعوجور کاملا جدیدی را در اواسط سال ۲۰۲۵ آغاز کند. ظاهرا این شرکت از تامینکنندگان خود دعوت کرده است در مناقصه این خودرو شرکت کنند و پیشبینی میکند هر هفته ۱۰ هزار دستگاه خودرو تولید کند. درنهایت تسلا پیشبینی کرده است نرخ رشد آن در سال ۲۰۲۴ «ممکن است بهطور قابل توجهی کمتر» از سال ۲۰۲۳ باشد؛ زیرا برای عرضه نسل بعدی خودروهای خود تلاش میکند.
شرایط نامساعد به واسطه حضور ایلان ماسک
کارشناسان و تحلیلگران میگویند ایلان ماسک با درخواست داشتن حق رای بیشتر در تسلا و تهدید ساخت محصولات در خارج از این مجموعه، بهاین شرکت آسیب میزند.
بهگفته کارشناسان و تحلیلگران، هشدار ایلان ماسک درمورد اینکه درصورت کسب نکردن ۲۵ درصد حق رأی، ترجیح میدهد محصولاتش را خارج از تسلا بسازد، وظایف او بهعنوان مدیرعامل را نقض و سوالاتی را درمورد ارزشگذاری تسلا ایجاد میکند.
این میلیاردر صراحتا روز دوشنبه گفت از تبدیل شدن تسلا بهیک پرچمدار در عرصه فناوری ناراحت است؛ مگر اینکه در شرکت حدود ۲۵ درصد حق رأی داشته باشد. او در شبکه اجتماعی ایکس خود گفت قدرت او برای تاثیرگذاری کافی است؛ اما نه آنقدر که نتواند او را سرنگون کند.
وی افزود در این صورت ترجیح میدهد محصولاتی خارج از تسلا بسازد.
آن لیپتون، استاد دانشگاه تولین گفت: «مشکل این است که توییتهای او نشان میدهد درحال حاضر بهعنوان مدیرعامل و مدیر، او نهتنها فرصتهای سودآور تسلا را بر اساس ترجیحات شخصی خود رد میکند، بلکه آنها را بهشرکتهای خصوصی تحتمدیریت خود هدایت میکند. این یک تضاد منافع است که حاکی از نقض وظایف امانتداری او در قبال تسلاست.»
برخی تحلیلگران همچنین میگویند هرگونه حرکتی برای تغییر توسعه فناوری بهخارج از تسلا با حذف فرصتهای رشد بهارزش سهام آن آسیب میرساند. براساس یک اصل قانونی بهنام دکترین فرصتهای شرکتی، مدیران عامل از استفاده از هر فرصت تجاری برای خود که متعلق بهشرکت است، منع میشوند.
چارلز السون، استاد دانشگاه دلاور میگوید این غیرقانونی است که او با فناوریهایی که تسلا ساخته و بدون اجازه شرکت، از آنها استفاده شخصی میکند. ماسک، بزرگترین سرمایهگذار تسلا با ۱۳ درصد سهام، مالک چندین شرکت از جمله «اسپیس ایکس»، «نئورولینک»، «ایکس» و «ایکس ای آی» است. اما کنترل رأی او در تسلا در دو سال گذشته کاهش یافته است؛ زیرا او دهها میلیارد از سهام شرکت را فروخت تا برای خرید ایکس (توییتر سابق) تامین مالی کند.
گرت نلسون، تحلیلگر مرکز CFRA گفت: «ماسک در تلاش است کنترلی را که از فروش سهامش از دست رفته برای تامین مالی توییتر بازیابی کند.»
مدیرعامل تسلا در انتظار صدور حکمی درمورد شکایت سهامداران است که گفتهاند وی از تسلط خود بر هیات مدیره شرکت برای دریافت بسته حقوق و مزایای بالایی استفاده کرده که او را ملزم به کار تمام وقت در تسلا نمیکند.
برآورد شرکت تحقیقاتی حقوق و دستمزد مدیران Equilar در سال ۲۰۲۲ نشان داد که بسته حقوق و مزایای ماسک تقریبا ۶ برابر بیشتر از مجموع دستمزد ۲۰۰ مدیر پردرآمد در سال ۲۰۲۱ است.
برخی کارشناسان معتقدند او برای خواستههای خود با مخالفت اندکی از سوی هیاتمدیره مواجه میشود و بهروابط نزدیک او با چندین عضو از جمله برادرش کیمبال اشاره میکنند.
ژو جیانگ، دانشیار دانشگاه دوک، میگوید: «هیاتمدیره تسلا عموما رفتار نامنظم او را در گذشته تحمل کرده؛ بنابراین نسبت بهسایر شرکتهای فناوری راحتتر است که چنین تقاضایی را داشته باشد. او احتمالا با مخالفت شدید سهامداران عمده مواجه خواهد شد. حدس من این است که مخالفت اعضای هیاتمدیره ناشی از نگرانی آنها از مخالفت سهامداران است.»
وارد آمدن شوک بزرگ به سهامداران تسلا
فصل چهارم ۲۰۲۳ برای تسلا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بود؛ خصوصا بهدلیل عرضه وانت برقی سایبرتراک. این شرکت همچنین در فصل گذشته نسخه فیسلیفت خودرو مدل ۳ را برای چین و آمریکا رونمایی کرد.
تسلا در سهماهه اخیر جایگاه نخست برترین تولیدکنندههای خودرو برقی را بهشرکت چینی بیوایدی واگذار کرد تا شوک بزرگی به سهامداران شرکت ایلان ماسک وارد شود.
بیوایدی در سال ۲۰۲۳ توانست ۳ میلیون و ۲۰ هزار دستگاه خودرو برقی بسازد؛ درحالی که تعداد خودروهای تولیدی تسلا بهیکمیلیون و ۸۱۰ هزار دستگاه رسید. البته آمار بیوایدی شامل یکمیلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو باتریمحور و یکمیلیون و ۴۰۰ هزاردستگاه خودرو هیبرید میشود.
ساعاتی قبل از انتشار گزارش مالی تسلا، منابع آگاه گفتند این شرکت در اواسط سال ۲۰۲۵ خودرو کراساوور تمامبرقی جدیدی را عرضه میکند. تسلا برای تولید ۱۰ هزار دستگاه از این مدل خودرو بهصورت هفتگی هدفگذاری کرده است.