صنعت‌خودرو چین با شیب تندی در حال رشد و پیشرفت است. خودروسازان چینی به‌ساخت محصولات انرژی جدید روی آورده‌اند و عمده تولیدات آن‌ها مربوط به خودروهای برقی است.
این شرکت‌های تولیدکننده، به‌سایر کشورها نیز صادرات دارند و فروش آن‌ها رو به‌افزایش است. اکنون گزارشی از وضعیت صنعت‌خودرو چین در سال ۲۰۲۳ آماده شده که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
سهم چینی‌ها از صادرات آسیایی
کشور ژاپن برای چند دهه، لقب بزرگ‌ترین صادرکننده خودرو در جهان را در اختیار داشت. کشورهای آلمان و کره‌جنوبی نیز همواره برای کسب رتبه‌های بعدی در رقابت بوده‌اند. اما اکنون چین به‌رتبه نخست این فهرست تبدیل شده است.
چین در سه ماهه نخست سال 2023 از ژاپن پیشی گرفت و حالا به‌نظر می‌رسد این برتری را در بقیه سال 2023 نیز ادامه داده است.
بنابر اعلام انجمن خودروسازان چین (CAAM)، این کشور در فاصله ژانویه تا نوامبر سال جاری موفق به‌صادرات 4.41 میلیون‌دستگاه خودرو شده است که نسبت به‌مدت مشابه سال 2022، 58 درصد افزایش را نشان می‌دهد. این درحالی است که به‌گزارش خبرگزاری «Nikkei Asia» صادرات خودرو ژاپن در همین مدت با 15 درصد افزایش نسبت به‌سال قبل، به 3.99 میلیون‌دستگاه رسیده است.
هرچند خودروسازان چینی هنوز به ایالات‌متحده وارد نشده‌اند و در اروپا هم گام‌های نخست را برمی‌دارند، اما به‌لطف فروش بالا در کشورهای روسیه و مکزیک، توانسته اند رکورد جدیدی را به‌ثبت برسانند.
بنابر اعلام Nikkei Asia، صادرات خودرو از چین به‌روسیه با افزایش 7 برابری نسبت به‌سال 2022 به 730 هزار دستگاه رسیده است. فروش 330 هزار دستگاهی این خودروها در مکزیک هم نسبت به‌سال قبل، 71 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
خودروسازان چینی اهمیت زیادی برای بازار مکزیک قائل هستند و حتی برخی از آن‌ها برای احداث کارخانه در مکزیک برنامه‌ریزی می‌کنند.
برخی کارشناسان صنعتی اعتقاد دارند چینی‌ها قصد دارند از این تاسیسات تولیدی برای دسترسی به بازار ایالات‌متحده استفاده کنند؛ بدون آن‌که مجبور به‌پرداخت عوارض سنگین واردات باشند.
البته توجه داشته باشید که تمام خودروهایی که از مبدا چین به‌سایر کشورها صادر می‌شوند، توسط برندهای چینی طراحی و تولید نشده‌اند. بی‌وای‌دی به‌عنوان یکی از مهره‌های اصلی در بازار صادراتی چین شناخته می‌شود؛ اما شرکت‌هایی همچون تسلا، ولوو، ب‌ام‌و و بیوک هم محصولات ساخت خود در چین را علاوه‌بر فروش در این کشور، به سایر کشورها نیز ارسال می‌کنند.
آمار واردات خودرو به چین
انجمن خودروهای سواری چین گزارش داده که آمار فروش خودروهای وارداتی در چین، طی 6 سال گذشته کاهش قابل توجهی داشته است. حجم واردات خودرو نیز از سال ۲۰۱۷ کاهش زیادی داشته است.
در این سال به‌طور کلی ۱.۲۴ میلیون‌دستگاه خودرو وارد چین شده است. اما تنها ۹۴۰ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۱ و ۸۸۰ هزار دستگاه در سال ۲۰۲۲ فروخته شده است. فروش خودروهای لوکس در سال ۲۰۲۳ کمی افزایش داشته و در ۱۱ ماهه ابتدای ۲۰۲۳، تعداد ۸۲۰ هزار دستگاه خودرو وارداتی فروخته شده که نسبت به‌سال ۲۰۲۲، حدود ۷ درصد افزایش داشته است.
واردات از کشورهای آلمان، ژاپن و آمریکا، بیش‌ترین کاهش را داشته‌اند. همچنین خودروهای ژاپنی بیش‌ترین افت فروش را در چین تجربه کرده‌اند. اما در عوض، واردات از کره با رشد ۲۶۴ درصدی همراه بوده است.
پنج برند برتر لوکس وارداتی از ماه ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۳ عبارتند از ب‌ام‌و، مرسدس‌بنز، لکسوس، پورشه و آئودی. برند لکسوس در سال‌های گذشته فروش خوبی را در چین داشته است؛ اما در سال ۲۰۲۳ با ۶ درصد افت فروش روبه‌رو شد.
این اطلاعات نشان می‌دهد صنعت‌خودرو چین به‌قدری قوی عمل کرده که خریداران خودرو داخلی را به‌وارداتی ترجیح داده‌اند. بنابراین روند کاهش واردات همچنان ادامه خواهد داشت.
زور بی‌وای‌دی به تسلا چربید
BYD توانست در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۳، از شرکت تسلا سبقت بگیرد و به‌بزرگ‌ترین تولیدکننده خودروهای برقی تبدیل شود. این خودروساز ۵۲۶ هزار و 409 دستگاه خودرو تمام‌برقی فروخت. اما شرکت آمریکایی تسلا، ۴۸۴ هزار و 507 دستگاه خودرو فروخت. هر دو شرکت، از برآورد سالانه خود پیشی گرفتند.
بی‌وای‌دی ۳ میلیون دستگاه خودرو و تسلا ۱.۸ میلیون دستگاه خودرو در سال ۲۰۲۳ فروختند. بی‌وای‌دی در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳، به‌طور کلی ۹۴۲ هزار و 651 دستگاه خودرو فروخت که ۵۵ درصد آن‌ها تمام‌برقی و ۴۵ درصد پلاگین-هیبرید بودند.
درواقع بی‌وای‌دی، تولید خودروهای درون‌سوز را در سال ۲۰۲۲ متوقف کرد. این خودروساز چینی توانست در سال ۲۰۲۳ تعداد ۳ میلیون و 23 هزار و 679 دستگاه خودرو برقی بفروشد که رشد ۶۲ درصدی را نسبت به‌سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد.
تسلا در سال ۲۰۲۳ تعداد یک‌میلیون و 808 هزار و 581 دستگاه خودرو فروخت و تحویل داد که رشد ۳۸ درصدی را نسبت به‌سال گذشته نشان می‌دهد. در بخش فروش انباشته همچنان تسلا پیشرو است. شرکت بی‌وای‌دی ابتدا به‌عنوان یک باتری‌ساز تاسیس شده بود. اما در اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی، به‌خودروسازی پیوست.
وارن بافت سرمایه‌گذار آن است و این شرکت عموما با تسلا قیاس می‌شود. البته هر دو شرکت خودروساز، از نظر محصول و فلسفه تجاری نمی‌توانند خیلی دور باشند. بی‌وای‌دی در همین ماه ۲۸۰ میلیون‌دلار به‌نمایندگانش پاداش داد؛ زیرا فروش ۳ میلیون دستگاهی را در سال ۲۰۲۳ محقق کردند. فروشگاه‌ها به‌ازای هر خودرو فروخته‌شده، ۹۳ دلار دریافت کردند.
فضای داخلی محصولات بی‌وای‌دی برخلاف تسلا سنتی‌تر است و دکمه‌های فیزیکی دارد. همچنین سیستم‌های خودران از سطح بسیار بالایی برخوردار نیستند. درواقع تیم تحقیق و توسعه بی‌وای‌دی بر توسعه باتری‌ها و قیمت مناسب تمرکز دارند.
مدیرعامل و رئیس بی‌وای‌دی (Wang Chuanfu) علاقه دارد همه موارد مورد نیاز را در شرکت خودش تامین کند. آن‌ها یک معدن لیتیوم دارند و باتری‌ها و سلول‌ها را خودشان می‌سازند. علاوه‌بر آن، کارخانه‌های خودروسازی، شرکت حمل‌ونقل و بیمه هم دارند.
مدیرعامل بی‌وای‌دی با ایلان ماسک، رئیس تسلا وجه اشتراکی دارد. هر دو آن‌ها در کاهش قیمت‌ها و هزینه‌ها تلاش می‌کنند. بر این اساس بی‌وای‌دی سانگ L رقیب تسلا مدل Y محسوب می‌شود که هنگام عرضه با تخفیف 4 هزار و ۲۰۰ دلاری تحویل داده شد.
این خودرو با قیمت ۲۱۹ هزار و 900 یوآن در ماه نوامبر پیش‌فروش شد و در ماه دسامبر با قیمت ۱۸۹ هزار و 900 یوآن تحویل داده شد. بی‌وای‌دی در سال ۲۰۲۴ احتمالا بیش‌تر راه تسلا را ادامه خواهد داد. این شرکت در سال ۲۰۲۳ دو زیربرند جدید یانگ‌وانگ و Fang Cheng Bao را تاسیس کرد که فروش مستقیم خود را دارند.
