اوایل دهه ۲۰۰۰: کادیلاک و بزرگداشت یک قرن
نزدیک به یک دهه از معرفی فورد GT90 گذشت تا یکی دیگر از سه غول خودروسازی آمریکا وارد دنیای هایپرکارها شود. اما در سال ۲۰۰۲، جشن صدمین سالگرد کادیلاک الهام‌بخش تولد خودرویی شد درخور این مناسبت تاریخی.
خودروی مفهومی Cadillac Cien — که در زبان اسپانیایی به معنای «صد» است — در نمایشگاه دیترویت سال ۲۰۰۲ به‌عنوان نخستین ورود کادیلاک به قلمرو هایپرکارها معرفی شد (هرچند آخرین آن نبود).
این خودرو در استودیوی طراحی پیشرفته جنرال موتورز در انگلستان طراحی شد. طراح آن، سایمون کاکس (که طراحی‌های عجیبی چون ایسوزو Vehicross و ساترن اسکای را در کارنامه داشت)، فرم نهایی Cien را خلق کرد. زبان طراحی تند، تیز و عضلانی این خودرو آغازگر عصر جدیدی برای کادیلاک شد — فرمی که تا به امروز در محصولات این برند قابل مشاهده است.
کاکس درباره این خودرو گفته بود:
«می‌خواستم یک قرن را با محصولی جشن بگیرم که نشان دهد ما از نظر فناوری و عملکرد هیچ مرزی نداریم.»
Cien روی یک شاسی یکپارچه‌ی فیبر کربن ساخته شده بود که بخشی از توسعه‌اش توسط کمپانی بریتانیایی Prodrive انجام شد. این خودرو با قلبی تپنده به میدان آمد که از رقیبش، GT90، پیشی می‌گرفت: موتور V12 با حجم ۷.۵ لیتر و قدرت ۷۵۰ اسب بخار.
شتاب صفر تا صد: ۳.۵ ثانیه
سرعت نهایی تخمینی: ۲۱۷ مایل بر ساعت (حدود ۳۵۰ کیلومتر در ساعت) — همه این‌ها البته در سطح تئوری.
بازخوردهای مثبت در دیترویت باعث شد مدیران کادیلاک به تولید محدود این خودرو فکر کنند؛ قرار بود هر دستگاه با قیمتی در حدود ۲۰۰ هزار دلار عرضه شود.
اما در نهایت، به دلیل هزینه بالا و ظاهر بسیار آینده‌نگر، تصمیم گرفته شد Cien وارد خط تولید نشود — خودرویی که شاید برای زمان خود بیش از حد پیشرفته بود.
با این حال، نبرد نمایشگاه‌های خودرو در میانه دهه ۲۰۰۰ همچنان ادامه داشت؛ تنها دو سال بعد، رقیبی شایسته برای Cien از راه رسید…
اواسط دهه ۲۰۰۰: ورود تمام‌قد کرایسلر
2004-chrysler-me-four-twelve-concept
به درخواست رئیس و مدیر اجرایی وقت، وولفگانگ برنهارد، دایملر-کرایسلر تصمیم گرفت وارد میدان رقابت هایپرکارها شود و نتیجه آن خودروی مفهومی ME Four-Twelve بود که در نمایشگاه دیترویت سال ۲۰۰۴ معرفی شد.
بیش از ۵۰ طراح برای تحقق رؤیای برنهارد به رقابت پرداختند، اما در نهایت این برایان نیلاندر، طراح جوان استودیوی طراحی پیشرفته Pacifica کرایسلر، بود که طرح او به واقعیت تبدیل شد.
او می‌گوید:
«همیشه می‌خواهی ماشین نمایشگاهی را طراحی کنی، اینکه طرح تو انتخاب شود. وقتی بالاخره گفتند کدام طرح را انتخاب کرده‌اند، بیشتر احساس رهایی داشتم تا خوشحالی. توی ماشینم نشستم و گفتم: آره، گرفتمش. گرفتمش.»
نیلاندر برای طراحی ME Four-Twelve از سبک آرت‌دکو الهام گرفت—خطوط مستقیم و سیالی که هویت ویژه‌ای به بدنه بخشیدند.
او می‌گوید:
«بخش جانبی بدنه، ویژگی تعریف‌کننده خودرو بود—خطوطی که از روی چرخ‌ها بالا آمده و به عقب کشیده می‌شدند. خطوط «کنش» و خطوط «واکنش» داشتیم. حتی شیشه‌ها و آنتن خودرو هم آن زبان طراحی جهنده را دنبال می‌کردند.»
طراحی ME Four-Twelve اوج هنر طراحی کرایسلر در دهه ۲۰۰۰ بود، و بسیاری از همان خطوط بعداً در مدل‌هایی مانند Crossfire و 300C نیز دیده شدند.
بدنه از فیبر کربن ساخته شده بود و بر روی یک شاسی لانه‌زنبوری ترکیبی از آلومینیوم و کربن سوار شده بود.
پشت سر راننده، موتور عظیم‌الجثه‌ای قرار داشت: V12 با حجم ۶.۰ لیتر و چهار توربوشارژر، با منشأ از قطعات اشتوتگارت (مرسدس‌بنز).
قدرت خروجی: ۸۵۰ اسب بخار
شتاب ۰ تا ۱۰۰: ۲.۹ ثانیه
سرعت نهایی تخمینی: ۲۴۸ مایل بر ساعت (حدود ۴۰۰ کیلومتر در ساعت) — حتی اندکی سریع‌تر از فورد GT90.
برای مدیریت این قدرت عظیم، بدنه به گونه‌ای طراحی شده بود که حداقل مقاومت هوا را داشته باشد.
هوا و دریچه‌های گوناگون در بخش جلویی و تیغه‌هایی در عقب (مشابه با آنچه بعداً در آئودی R8 دیدیم) به تهویه موتور کمک می‌کردند.
با اینکه مهندسی پروژه بیشتر در دایملر انجام شد، طراحی آن کاملاً در آبرن هیلز شکل گرفت و نیلاندر نیز آزادی عمل زیادی داشت.
او می‌گوید:
«با اینکه در خیلی از پروژه‌ها افراد زیادی دخیل‌اند، در این یکی من واقعاً اجازه داشتم آن را به تنهایی هدایت کنم. واقعاً تجربه خاصی بود.»
حدود ۹۵ درصد طراحی نهایی در نرم‌افزارهای سه‌بعدی انجام شد—فناوری‌ای که در آن زمان هنوز جدید محسوب می‌شد—و کل فرایند طراحی در کمتر از یک سال به پایان رسید.
در ابتدا وعده داده شد که نسخه تولیدی ME Four-Twelve کمتر از شش ماه پس از رونمایی به خیابان می‌آید، و حتی نمونه دوم قابل‌حرکت آن نیز ساخته شد. چند خبرنگار خوش‌شانس هم فرصتی برای رانندگی در پیست لاگونا سکا پیدا کردند.
اما در نهایت، با وجود همه تلاش‌ها و هیجان‌ها، این خودرو نیز به سرنوشت Aerotech، GT90 و Cien دچار شد:
هرگز وارد تولید نشد و جایی در انبارهای کرایسلر در آبرن هیلز خاک می‌خورد.
با این حال، نیلاندر هنوز با عشق از آن یاد می‌کند:
«از دوران دبیرستان فقط یک هدف داشتم: طراحی خودرو. مخصوصاً سوپراسپرت و ماشین‌های مسابقه‌ای. ME Four-Twelve لحظه تحقق آن رؤیا بود… چنین پروژه‌هایی به‌ندرت پیش می‌آیند، مخصوصاً در این مقیاس… وقتی به گذشته نگاه می‌کنم، فقط سپاسگزارم.»
خودروهایی مانند GT90، Cien و ME Four-Twelve میراثی را ادامه دادند که Oldsmobile Aerotech آغازگر آن بود. با ورود به اواخر دهه ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، تنها معدودی از مفاهیم همچنان مشعل این دوران را روشن نگه داشتند: Ford Shelby GR-1 در ۲۰۰۵، Chrysler Firepower در همان سال، و Saleen S5S Raptor در ۲۰۰۹.
امروز دیگر کمتر شاهد شور و اشتیاق نمایشگاه دیترویت برای رونمایی از مفاهیم آینده‌نگر هستیم. گویی دوران هایپرکارهای مفهومی آمریکایی به سر آمده.
اما این بدان معنا نیست که آن‌ها ارزش به یاد آوردن ندارند.
منبع مقاله: motor1
تیم ترجمه و نگارش دل افکار
