کارشناس خودرو چیست؟

به عبارت ساده، کارشناسی خودرو فرآیندی است که در آن مشخصات فنی، بدنه، آپشن ها و … توسط یک یا چند کارشناس بررسی می شود. هدف از این فرآیند ارزیابی سلامت و کیفیت خودرو است. معمولاً خودرو قبل از معامله بازرسی می شود. به این ترتیب با انجام بررسی های کارشناسی قیمت واقعی خودرو مشخص می شود.

هر ماشین از هزاران قطعه تشکیل شده است. طبیعی است که شما به عنوان یک خریدار خودرو با بسیاری از این قطعات آشنایی ندارید. به علاوه گاهی تنها با استفاده از دستگاه های تخصصی می توان مواردی مانند تصادفی بودن خودرو یا تغییر رنگ و قسمت های بدنه خودرو را تشخیص داد. به همین دلیل قبل از خرید خودرو باید به متخصص خودرو مراجعه کنید.

در یک جمله می توان خرید ماشین بدون تخصص را به تهیه هندوانه دربسته تشبیه کرد. با این تفاوت که حتی اگر هندوانه سفید و بی مزه باشد، آسیب زیادی به شما وارد نمی کند. اما وجود مشکل در سیستم فنی، آپشن ها و بدنه خودرو گاهی هزینه های سنگین و جبران ناپذیری را بر دوش شما می گذارد.

کارشناسی خودرو شامل چیست؟

بسته به نوع ماشین، صفر تا صد فرآیند کارشناسی نیز چیزی در حدود 60 تا 90 دقیقه زمان می‌برد. با توجه به قیمت بالای خودروهای دست دوم، صفر این زمان برای خرید ماشین با چشمان باز تصمیم هوشمندانه‌ای است. کارشناسی خودرو فارغ از اینکه در کجا و روی چه نوع ماشینی انجام می‌شود، 4 مرحله اصلی را در بر می‌گیرد که عبارت‌اند از:

کارشناسی بدنه خودرو

کارشناس خودرو معمولا کار خود را با کارشناسی بدنه خودرو آغاز می‌کند. مهم‌ترین موضوع در بحث کارشناسی بدنه، تشخیص تصادف‌های سنگین احتمالی خودرو است. تصادف‌های سنگین باعث آسیب دیدن شاسی و ستون‌های خودرو می‌شوند. افراد با تجربه توصیه می‌کنند که ترجیحا از خرید ماشین‌هایی که شاسی و ستون آن‌ها تعمیر شده، صرف نظر کنید.

کارشناسی رنگ خودرو در تشخیص تصادفی بودن آن نقش بسزایی ایفا می‌کند. خیلی از اوقات صافکاری و نقاشی ماشین تصادفی به‌گونه‌ای انجام می‌شود که اصلا با چشم نمی‌توان این موضوع را تشخیص داد. به‌همین دلیل کارشناسان ماشین از دستگاه اختصاصی تشخیص رنگ خودرو برای این منظور استفاده می‌کنند. این دستگاه با اندازه‌گیری ضخامت رنگ بدنه در قسمت‌های مختلف، تعویض رنگ را به‌راحتی تشخیص می‌دهد.

واقعیت این است که برخی از تصادف‌های سنگین می‌توانند ده‌ها میلیون از قیمت یک ماشین دست دوم را کاهش دهند. هزینه کارشناسی خودرو در برابر آن اصلا به‌چشم نمی‌آید.

کارشناسی فنی خودرو

کارشناسی فنی خودرو نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. خیلی از هزینه‌های جانبی که خریداران خودرو متحمل می‌شوند، مربوط به مشکلات فنی هستند. معمولا در گام اول برای ارزیابی عملکرد قطعات مختلف پیشرانه از دستگاه دیاگ استفاده می‌شود.  این دستگاه به‌خوبی می‌تواند ایرادهای احتمالی موجود در قطعاتی مانند سنسورهای ماشین را مشخص کند. ضمن اینکه اطلاعات ارزشمند دیگری نیز از تست دیاگ به دست می‌آیند که عبارت‌اند از:

• سابقه باز شدن کیسه‌های هوا
• کیلومتر واقعی طی شده ماشین
• میزان مصرف سوخت

پس از آن نوبت به بررسی قطعات مهم پیشرانه یعنی موتور و گیربکس می‌رسد. معمولا یک کارشناس خودرو ماهر به‌دلیل تسلط کامل روی مکانیک ماشین، با بررسی چشمی می‌تواند وضعیت سلامت موتور و گیربکس را ارزیابی کند. در پایان این مرحله نیر نوبت به بررسی جلوبندی ماشین می‌رسد. تجربه راحت افراد حین سوار شدن و رانندگی با خودرو تا حد زیادی در گرو عملکرد صحیح جلوبندی است.

کارشناسی آپشن‌های خودرو

کارشناسی آپشن‌های خودرو به‌ویژه در ماشین‌های وارداتی اهمیت زیادی دارد. قیمت یک خودرو به‌دلیل وجود برخی از آپشن‌ها بعضا ده‌ها میلیون در مقایسه با سایر ماشین‌ها افزایش پیدا می‌کند. بنابراین این حق شماست که مطمئن شوید، هزینه‌ای که می‌پردازید برای خودرویی با آپشن‌های سالم است. کارشناسی خودرو در این زمینه به‌شما کمک می‌کند. دستگاه دیاگ، برای عیب یابی بسیاری از آپشن‌های ایمنی خودرو کاربرد دارد. ضمن اینکه بررسی عملی هر یک از آپشن‌ها نیز خیلی به‌کار می‌آید.

کارشناسی ماشین با تست رانندگی

آخرین مرحله قبل از پایان کارشناسی ماشین، تست رانندگی است. عملکرد خودرو بدون رانندگی، آن طور که باید و شاید مشخص نمی‌شود. به‌عنوان مثال شما تا زمانی که پشت فرمان ننشینید، نمی‌توانید درباره میزان شتاب‌گیری ماشین و وضعیت سیستم تعلیق اطلاعات خوبی به‌دست بیاورید. ضمن اینکه سلامت ترمزها و سیستم هیدرولیک فرمان نیز تنها با رانندگی مشخص می‌شود. کیفیت تعویض دنده در خودروهای دستی و اتومات نیز با تست رانندگی ارزیابی می‌شود. در پایان این مرحله می‌توان روی یک خودرو از نگاه کارشناسی قیمت‌گذاری کرد.

تجهیزات کارشناسی خودرو کدامند؟

بخشی از فرآیند کارشناسی خودرو به‌صورت چشمی انجام می‌شود؛ اما قسمت‌های مهم دیگری نیز مانند تشخیص رنگ و عیب یابی قطعات فنی و آپشن‌های ماشین هم با دستگاه صورت می‌گیرند. یک کارشناس خودرو برای فعالیت در این حوزه باید تجهیزات مورد نیاز را تهیه کند که از جمله مهم‌ترین تجهیزات کارشناسی خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دستگاه دیاگ
• دستگاه تشخیص رنگ خودرو (قلم مگنت و ضخامت سنج دیجیتال)
• آینه مکانیکی
• گوشی عیب یاب
• دستگاه بروسکوپ یا دوربین آندوسکوپی مکانیکی
• ذره‌بین
• آج سنج لاستیک
• دستگاه تستر روغن ماشین
• چراغ قوه
• دستگاه تستر باتری و دینام

هزینه کارشناسی خودرو با کیست؟

یکی از سوالات مهمی که معمولا خریداران و فروشندگان خودروهای دست دوم مطرح می‌کنند این است که چه کسی باید هزینه کارشناسی ماشین را بپردازد؟ مرسوم است که این هزینه توسط خریدار پرداخت می‌شود؛ اما یک مدل توافقی دیگر نیز وجود دارد. به این صورت که دو طرف معامله توافق می‌کنند، اگر نتیجه کارشناسی خودرو با گفته‌های فروشنده مطابقت داشته باشد، تمام هزینه را خریدار می‌پردازد؛ اما اگر نتیجه کارشناسی چیز دیگری را نشان دهد، فروشنده باید هزینه را پرداخت کند.