عملکرد پمپ هیدرولیک فرمان و علائم خرابی آن
پمپ هیدرولیک فرمان بخشی است که رانندگی را به یک کار ساده و جذاب تبدیل می کند. چرخش نرم و روان چرخ های خودرو به لطف این پمپ امکان پذیر است. بدون این قطعه، رانندگی نرم تقریبا غیرممکن است. روغن تحت فشار به وسیله پمپ هیدرولیک به قسمت فرمان منتقل می شود و در نتیجه چرخ دنده هایی که به میله فرمان متصل می شوند کاملاً نرم می چرخند.
فرمان هیدرولیک یکی از سیستم ها و تجهیزات پیشرفته ای است که رانندگان امروزی به دلیل وجود آن تجربه رانندگی بهتری را نسبت به گذشته به یاد دارند. کنترل فرمان خودرو به لطف این سیستم به راحتی امکان پذیر است و در نتیجه نیازی به صرف انرژی زیادی برای چرخاندن فرمان یا کنترل فرمان نیست.
پمپ هیدرولیک که یکی از انواع پمپ های هیدرولیک مکانیکی است و در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد با میل لنگ تماس مستقیم دارد و در نتیجه نیروی مورد نیاز خود را از تسمه دریافت می کند. چرخش میل لنگ نیروی مورد نیاز پمپ آب، پمپ هیدرولیک و البته دینام را تامین می کند، در نتیجه چرخ های خودرو نیروی مورد نیاز خود را از پمپ هیدرولیک برای چرخش دریافت می کنند.
فرمان هیدرولیک چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟
سیستم فرمان هیدرولیک که میتوان از آن به عنوان سیستم فرمان کمکی خودرو هم یاد کرد، در حال حاضر یکی از اصلیترین سیستمهایی است که رانندگی را برای رانندگان به یک امر کاملا ساده و راحت تبدیل میکند. برخلاف سیستمهایی که در گذشته برای فرمان خودرو مورد استفاده قرار میگرفت، علاوه بر بخش جعبه فرمان، سیستم هیدرولیک نیز در خودروهای امروزی تعبیه شده است.
استفاده از این سیستم مزایای بسیار محسوسی را به همراه دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به روان بودن فرمان خودرو و حرکت نرم آن اشاره کرد. البته مزیتهای مهم دیگری که باعث برتری سیستم هیدرولیک در مقایسه با هر نوع سیستم فرمان دیگری میشود، را نیز نباید از خاطر برد. این سیستم میتواند نقش فوق العاده موثری در کاهش انرژی تلف شده راننده برای در دست گرفتن فرمان داشته باشد.
به علاوه پایداری خودروهایی که دارای سیستم هیدرولیک فرمان هستند، قابل مقایسه با دیگر خودروهای قدیمی نیست. ارتعاشات فرمان در این سیستم به حداقل ممکن کاهش مییابد و راننده قدرت کنترل روان و راحت فرمان را خواهد داشت.
به طور کلی پمپ هیدرولیک به عنوان مهمترین منبع برای تأمین انرژی یا نیروی کمکی فرمان هیدرولیک به شمار میرود. در نتیجه میتوان شاهد کاهش میزان آسیب پذیری خودرو و حساسیت آن در سرعتهای بالا یا پیچهای خطرناک یا به طور کلی موارد خاص بود. در حقیقت اصلیترین وظیفه پمپ هیدرولیک فرمان راحتتر شدن عمل پیچاندن فرمان توسط راننده است.
نحوه عملکرد پمپ هیدرولیک
حرکت فرمان خودرو مستلزم چرخش چرخ های خودرو است که دستور این فرآیند توسط پمپ هیدرولیک در خودروها صادر می شود. در این پمپ ها پره های برگشت پذیر تعبیه شده است که محل اصلی چرخش آنها یک مقطع بیضی شکل است. پره های دوار نیز در روتور که یکی از قسمت های داخلی پمپ است قرار می گیرند. چرخش موتور خودرو انرژی و توان لازم برای حرکت این پره ها را فراهم می کند.
از مهمترین قطعاتی که سیستم فرمان هیدرولیک خودرو را تشکیل میدهند، میتوان به این موارد اشاره کرد:
- جک هیدرولیک
- لولههای رفت و برگشت روغن هیدرولیک
- مخزن روغن
- پمپ هیدرولیک
- قطعات فرمان هیدرولیک
- تسمه هیدرولیک
- شیر هیدرولیک
پمپ هیدرولیک فرمان یکی از قطعاتی است که به صورت تخصصی قابل عیب یابی یا تعمیر است و امکان بررسی این قطعه توسط رانندگانی که مهارت خاصی در این زمینه ندارند وجود ندارد. اما از جمله قطعات این سیستم که در صورت پارگی یا خرابی در اثر بازرسی های دوره ای قابل تعویض هستند می توان به تسمه سیستم هیدرولیک اشاره کرد.
انواع پمپ های هیدرولیک
انواع پمپ های هیدرولیک که در صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارند با توجه به کاربرد و کارایی آنها تعیین می شود. در صنعت خودروسازی اما تنها از 3 نوع پمپ هیدرولیک استفاده می شود، پمپ هایی که از نظر تعیین فشار روغن هیدرولیک تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند. اما تفاوت های مهم پمپ هیدرولیک تنها در محل قرارگیری این پمپ ها و پره های مختلف پمپ خلاصه می شود.
پمپ هیدرولیکی پرهای
چرخ دندهها جزو قطعات پمپ هیدرولیکی پرهای محسوب نمیشوند و پرههایی قرار گرفته شده روی روتر جایگزین چرخ دندهها محسوب میشوند. روتر در پمپ پرهای ثابت نیست و به حرت در آمدن آن به واسطه تسمه انجام میگیرد. در نتیجه پرهها حرکت میکنند و روغن پمپ میشود. همچنین فرآیندهای تولید فشار و مکش نیز به همین واسطه انجام میگیرد.
پمپ هیدرولیکی دنده خارجی
پمپ هیدرولیکی دنده خارجی ساختار متفاوتی دارد و دندهها پس از چرخش باعث ایجاد فرآیند پمپ روغن میشوند. این نوع از پمپ هیدرولیک فرمان از جمله کاربردیترین پمپهایی است که در صنعت به کار برده میشود. دو چرخ دنده «ثابت و متحرک» در این پمپ قرا دارد، در روتر همچنین خروجی و ورودی خاصی قرار گرفته است. ارتباط چرخ دنده «غیر ثابت» با تسمه موجب میشود تا چرخ دنده ثابت نیز بچرخد. با ایجاد یک خلا مشخص در روتر، روغن هیدرولیک به سمت چرخ دندهها حرکت میکند. در نهایت روغن به حرکت درآمده به واسطه عدم وجود یک مسیر باز برای برگشت، با فشار بسیار زیاد از شلنگهای رفت خارج خواهد شد.
پمپ هیدرولیکی پیستونی
پمپ هیدرولیکی پیستونی از جمله تجهیزات یا قطعات فوق العاده حرفهای است که استفاده از آن در خودروهایی با کارایی کاملا ویژه هم چون خودروهای مسابه ای، صورت میگیرد. با نگاهی به قطعات و اجزا داخلی این پمپ میتوان به پیستونها و سیلندرهای متعددی که در آن به کار برده شده، اشاره کرد. پیستونها در سیلندر قرار گرفتهاند و انجام فرآیند پمپ شدن روغن هیدرولیک فرمان به واسطه حرکتهای متعدد پیستون در سیلندر امکانپذیز میگردد.
علائم خرابی پمپ هیدرولیک
علائم خرابی پمپ هیدرولیک فرمان چیست؟ در صورت وجود احتمال خرابی پمپ هیدرولیک فرمان بررسی نشانهها یا هشدارهایی که این خرابی را گوشزد میکنند، ضروری است. مهمترین نشانههای خرابی سیستم هیدرولیک عبارتاند از:
نشت روغن یا روغن ریزی
سیستم هیدرولیک فرمان و به ویزه پمپ هیدرولیک توانایی لازم را برای تحمل کاهش میزان روغن در این بخش ندارد. در صورتی که به هر دلیلی روغن ریزی یا نشت روغن در هر یک از بخشهای شلنگهای هیدرولیک احساس شود، ضروری است تا بلافاصله مشکل را کارشناسان مکانیک در میان گذاشته شود.
کاهش سطح روغن هیدرولیک
در مدار سیستم هیدرولیک خودرو، کاهش میزان یا سطح روغن هیدرولیک که احتمال نشت روغن از قطعات مختلف را افزایش میدهد، اتفاق غیر طبیعی بوده و بنابراین جدی گرفتن آن ضروری است.
نرم نبودن فرمان
در خودروهایی که مجهز به سیستم هیدرولیک فرمان هستند، نرم بودن فرمان خودرو هنگام چرخیدن یا پیچیدن فرمان، اتفاقی کاملا طبیعی است. اما در صورتی که فرمان به هر دلیلی سفت شود، مراجعه به تعمیرگاه ضروری و الزامی است.
شنیدن صداهای غیر معمول در زمان چرخش فرمان
چرخاندن فرمان خودرو باید به سادگی و بدون شنیدن هیچ صدای غیر طبیعی انجام شود. در صورتی که به هر دلیل بعد از چرخاندن فرمان شاهد شنیدن صداهایی غیر معمول از جمله صدای تسمهها یا هر یک از قطعات سیستم هیدرولیک فرمان باشید، باید انتظار آسیب دیدگی یا خرابی جدی سیستم هیدرولیک را داشته باشید.