کارشناسان این صنعت تاکید کردند که فعالیت بازار خودرو چین از ماه آوریل شاهد شتاب بیشتری بوده است؛ اما هشدار دادند که چالش‌هایی برای این خودروسازان در مسیر دستیابی به‌رشد فروش در کل سال باقی مانده است. آمار این انجمن که در روز جمعه منتشر شد، نشان می‌دهد صادرات وسایل نقلیه سواری از چین از بیشترین میزان برخوردار است. از ژانویه تا پایان ماه می، فروش این خودروها ۹۶.۶ درصد افزایش یافت و درمجموع به ۱.۴۶ میلیون‌دستگاه رسید. این درحالی است که صادرات خودروهای تجاری با رشد ۳۰.۹ درصدی به ۲۹۱ هزار دستگاه رسید.

صادرات خودروهای انرژی نو از جمله خودروهای برقی، پلاگین-هیبرید و مدل‌های هیدروژنی در پنج ماهه نخست سال به‌نصف افزایش یافت و به ۴۵۷ هزار دستگاه رسید. انجمن خودروسازان چین خاطرنشان کرد افزایش نرخ‌های رشد فروش سالانه به‌پایه‌های نسبی پایین‌تر در سال ۲۰۲۲ نسبت داده می‌شود که ناشی از تاثیر قابل توجه همه‌گیری کرونا بر تولید و فروش است.

فروش خودرو در چین در سال ۲۰۲۲ به ۲۶.۸۶ میلیون‌دستگاه رسید که نسبت به‌سال قبل از آن رشد متوسط ۲.۱ درصدی را نشان می‌دهد. فروش و تولید خودرو چین پس از شیوع کووید-۱۹ که عملا زنجیره‌های تامین را برای تقریبا دو ماه مختل کرد و منجر به‌کمبود قطعات در سراسر این کشور به‌ویژه در شانگهای شد، در ژوئن ۲۰۲۲ شروع به‌جهش کرد.

مقاصدی که پذیرای چینی‌ها هستند

آمارها نشان می‌دهند از سال ۲۰۰۹ که چین برای نخستین‌بار عنوان بزرگ‌ترین مارکت خودرو را به‌خود اختصاص داد، آمار تولید و فروش آن، همچنان همین رتبه را حفظ کرده‌اند. این مساله به‌طور ویژه درسال‌های گذشته که صنعت‌خودرو جهان به‌شدت تحت‌تاثیر کرونا قرار گرفت، اما بازار خودرو چین توانست میزان فروش و تولید ۲۵ میلیونی سالانه خود را حفظ کند، بیشتر به‌چشم می‌آید. علاوه‌بر این، جریان اصلی شرکت‌های خودروسازی در چین موجی از «جهانی‌ شدن» را دنبال کرده است.

طبق داده‌های انجمن خودروسازان چین، از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، داده‌های صادرات خودرو چین به‌ترتیب اعداد ۸۹۱ هزار، یک‌میلیون و ۴۱ هزار، یک‌میلیون ۲۴ هزار و ۹۹۵ هزاردستگاه بوده که نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری شگفت‌انگیز صنعت‌خودرو چین هم‌زمان با بحران کرونا و کمبود تراشه است.

در سال ۲۰۲۱، صادرات خودرو چین به دو میلیون و پانزده هزار دستگاه رسید و برای نخستین‌بار رکورد ۲ میلیون‌دستگاه را شکست.

از ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۲، صادرات خودرو چین به دو میلیون و ۷۸۵ هزار دستگاه رسید که ۳/ ۵۵ درصد نسبت به‌سال قبل افزایش داشت. صادرات خودروهای سواری در این بازه، ۸/ ۸۰ درصد بود. همچنین حجم صادرات خودروهای برقی چین به ۵۹۳ هزاردستگاه رسید که دو برابر سال قبل بود.

از نظر بازارهای خاص، از ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۲، ده کشور برتر درمجموع صادرات خودرو چین شامل مکزیک، شیلی، عربستان، بلژیک، استرالیا، فیلیپین، بریتانیا، روسیه، مالزی و تایلند بوده‌اند.

بنابراین می‌توان دید که خودروهای چینی نه‌تنها به‌طور پیوسته در بازارهای کشورهای درحال‌ توسعه گسترش ‌یافته‌اند، بلکه در کشورهای توسعه‌یافته مانند بلژیک و بریتانیا نیز شروع به‌عرضه کرده‌اند.

به‌عبارت‌ دیگر در خیابان‌های کشورهای اروپایی، عربی و آفریقایی نیز خودروهای چینی بیشتری دیده می‌شوند. در سال‌های اخیر، در اروپای شرقی، خاورمیانه و آمریکای‌جنوبی و کشورهای توسعه‌یافته یک برند لوکس چینی پا به‌عرصه گذاشته که جرأت رقابت با برندهای لوکس برتر بین‌المللی را داشته است؛ برند اکسید که در آینده نام آن بیشتر شنیده خواهد شد.

تهدیدی که هر روز جدی‌تر می‌شود

هرچند خیلی‌ها برندهای چینی را تهدیدی برای خودروسازان بزرگ می‌دانند، اما آمارهای فعلی نشان می‌دهند این شرکت‌ها با تبدیل شدن به‌بازیگر اصلی در بازار اروپا فاصله زیادی دارند. درمورد پتانسیل خودروهای چینی در بازار غرب صحبت‌های زیادی شده است.

قیمت رقابتی و بهبود کیفیت اصلی‌ترین سلاح این خودروها برای کسب سهم بازار بیشتر در خارج از چین محسوب می‌شود. به‌همین دلیل خیلی‌ها معتقدند چینی‌ها تهدیدی برای خودروسازان قدیمی اروپا و آمریکا خواهند بود؛ اما آیا واقعا حمله بزرگ خودروهای چینی به‌بازارهای غربی در حال وقوع است؟ پیش از این‌که به‌این سوال پاسخ دهیم، بهتر است تعریفی از خودرو چینی داشته باشیم.

این کشور پرجمعیت آسیایی به‌دلیل ظرفیت تولید عظیم، دستمزد پایین و همین‌طور حداقل ۲۰ سال آموختن از خودروسازان غربی، به‌سرعت به‌صادرکننده‌ای بزرگ تبدیل شده است؛ تا جایی که هم‌اکنون صنعت‌خودرو چین با اختلاف صادرکننده شماره یک جهان محسوب می‌شود و بالاتر از ژاپن قرار گرفته است. اما بیشتر خودروهای صادراتی چین توسط خودروسازان غربی تولید می‌شود.

تسلا، ب‌ام‌و، ولوو، اسمارت، پولستار، داچیا، بیوک، شورولت، لینکلن و لوتوس از جمله برندهایی هستند که محصولات خود را در چین تولید و به‌بازارهایی مثل اروپا و آمریکا صادر می‌کنند؛ اما حتی با این‌که این خودروها ساخت چین هستند، ولی نمی‌توان آن‌ها را چینی دانست. از سوی دیگر، خودروسازانی مثل بی‌وای‌دی، چانگان، چری، دانگ‌فنگ، هونگچی، گریت‌وال و… هم وجود دارد که اساسا چینی هستند و عنوان خودرو چینی را باید به‌محصولات این برندها اطلاق کرد.

آمارهای فعلی نشان می‌دهند این برندهای چینی با تبدیل شدن به‌بازیگر اصلی در بازار اروپا فاصله زیادی دارند و در بازار ایالات‌متحده نیز هنوز کاملا غایب هستند.

طبق آخرین آمارها، سهم برندهای چینی از کل فروش خودرو در اروپا تا آوریل ۲۰۲۳ تنها دو درصد بوده است. این فروش معادل ۸۵ هزار و ۹۰۰ دستگاه طی چهار ماه یعنی از ژانویه تا آوریل است که از لحاظ درصد، رشد چشمگیر ۱۰۲ درصدی را نسبت به‌مدت مشابه سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد. اما با وجود افزایش عرضه و قیمت‌های رقابتی، اروپایی‌ها هنوز تمایلی به‌برندهای چینی ندارند.

دراین‌ بین اما ام‌جی یک استثناست. این برند با فروش ۵۹ هزار و ۲۰۰ دستگاه خودرو در اروپا طی چهار ماه نخست سال ۲۰۲۳، بیش از دوسوم کل فروش خودروهای چینی در این قاره را به‌خود اختصاص داده است.

ام‌جی به‌لطف محصولات بسیار رقابتی مثل مدل جدید MG ۴ که در ماه آوریل وارد فهرست ۱۰ مدل خودرو الکتریکی پرفروش بازار اروپا شد، به‌سرعت درحال صعود به‌رتبه‌های بالا خصوصا در بخش خودروهای برقی است.

دلیل رشد سریع ام‌جی اما فقط به‌خاطر عرضه محصولات جذاب نیست. این شرکت در برخی بازارها هنوز هم به‌عنوان برندی بریتانیایی شناخته می‌شود و این تاثیر مهمی روی فروش آن دارد.

هرچند ام‌جی هم‌اکنون تمام خودروهای خود را درچین طراحی و تولید می‌کند، اما هنوز هم خود را به‌عنوان یک برند بریتانیایی معرفی می‌کند و احتمالا به‌همین دلیل است که توانسته در بازار اروپا جایگاه بهتری نسبت به‌همتایان چینی خود داشته باشد.